گرمایش جهانی چیست و چگونه باید مقابله کرد؟
یخچال‌های طبیعی در حال ذوب شدن هستند. سطح دریاها بالاتر آمده. جنگل‌های بارانی در حال نابودیست و طبیعت وحشی نیز به دنبال این وقایع، در حال مرگ است. گرمایش جهانی چنین بلایی به سر کره زمین آورده و اگر جلویش گرفته نشود، با آثار بدتری نیز روبه‌رو خواهیم شد.
تقریبا این موضوع را همه می‌دانند که در واقع مقصر رشد بیش از حد پدیده گرمایش جهانی کسی نیست جز خودمان. در حقیقت با تولید و انتشار گازهای گلخانه‌ای در جو، بستر را برای رشد پدیده گرمایش جهانی آسان کردیم. گفتنی است میزان این نوع گازها نسبت به ۶۵۰ هزار سال گذشته بیشتر شده و اگر تدبیری در پیش گرفته نشود، بدتر نیز خواهد شد.
دیده گرمایش جهانی باعث تغییر اقلیم کره زمین می‌شود و به دنبال این رویداد، الگوهای آب و هوایی نیز در بلندمدت از مکانی به مکان دیگر تغییر خواهد کرد. با چرخش روزانه کره زمین، گرمای جدیدی دور تا دور زمین پخش می‌شود و در نهایت اقیانوس‌ها نیز نسبت به اثر گرمایشی خورشید تاثیر می‌پذیرند. از طرفی دیگر زندگی موجودات مختلف در هر منطقه جغرافیایی تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی به خطر میفتد.
برای کاستن سرعت پدیده گرمایش جهانی چه کمکی از دستمان بر می‌آید؟ در قبال ایجاد پدیده گرمایش جهانی باید چه کار کرد؟ در ابتدا اجازه دهید به دلیل این پدیده بیشتر بپردازیم و اصلا بفهمیم چرا زمین در حال گرم شدن است.
گازهای گلخانه‌ای: عامل دردسرساز ماجرای گرمایش جهانی
علت نام‌گذاری گازهای گلخانه‌ای برگرفته از پدیده‌ای است که در گلخانه‌ها دیده می‌شود. وقتی نور به درون محیط گلخانه‌ها می‌تابد، محوطه را گرم کرده و سپس با طول موج بیشتر باید از محیط گلخانه خارج شود. ولی به خاطر وجود جدار شیشه‌ای، بخشی از گازها به درون فضای گلخانه برمی‌گردند. به همین خاطر معمولا فضای داخل گلخانه نسبت به محیط بیرون، گرم‌تر به نظر می‌رسد.
پدیده‌ای به همین شکل ولی با مقیاس و ابعادی بزرگتر در سطح کره زمین نیز در حال وقوع است و گازهای شیمیایی متعددی حکم همان جدار شیشه‌ای را ایفا می‌کنند. در این میان دی اکسید کربن، متان و ازن مهمترین گازهای گلخانه‌ای است که توسط دانشمندان کشف شده. به هر اندازه میزان گازهای گلخانه‌ای در جو کره زمین بیشتر شود، میزان گرمای بیشتری نیز در اتمسفر نگهداری می‌شود. این همان پدیده گرمایش جهانی است که همه نگران آثار سو این معضل هستند.
دانشمندان از سال ۱۸۲۴ میلادی از گرمایش جهانی اطلاع داشتند. درست زمانی که جوزف فوریِر (Joseph Fourier) محاسبه کرد اگر کره زمین اتمسفر نداشت، دمایش به مراتب کمتر از چیزی بود که در حال حاضر حس می‌کنیم. اثر گازهای گلخانه‌ای چیزی است که باعث شده شرایط آب و هوایی زمین قابل زندگی باشد. در حقیقت در سناریوی بدون وجود گازهای گلخانه‌ای، زمین ۱۵ سانتی‌گراد خنک‌تر می‌شد.
در سال ۱۸۹۵ سوانته آرِنیوس، شیمی‌دان سوئدی کشف کرد بشر یک عامل اساسی است که موجب افزایش آثار گازهای گلخانه‌ای با تولید دی اکسید کربن می‌شود. ادعاهای آرنیوس باعث شد از صد سال گذشته به این فکر بیفتیم چطور باید جلوی گرمایش جهانی کره زمین را بگیریم.
دانشمندان اغلب از واژه «تغییر اقلیم» صحبت می‌کنند و نه «گرمایش جهانی». چرا که شاید یک منطقه جغرافیایی به شدت گرم شود و از طرفی دیگر، مردم در منطقه‌ای دورتر، هوای سردتری را تجربه کنند. چه بسا در یک منطقه، برف و باران بیشتری بیاید. به همین خاطر گرمایش جهانی با تغییر آب و هوای هر منطقه مرتبط بوده و الزاما قرار نیست کل کره زمین به یک باره گرم شود.سطح گازهای گلخانه‌ای در طول تاریخ حیات کره زمین، افت و خیزهای زیادی داشته و در طی چند هزار سال گذشته تقریبا یک نسبت ثابت حفظ شده است. ولی در چند دهه گذشته این تعادل نسبی به هم خورده و زمین بیشتر به سمت گرم شدن میل پیدا کرده. استفاده بی‌امان مردم از سوخت‌های فسیلی و دیگر آلاینده‌ها، تاثیر گازهای گلخانه‌ای را تشدید کرد.
تغییرات دمایی مگر طبیعی نیست؟
میانگین دمای جهانی و میزان گاز کربن دی اکسید در طول هزاران سال از عمر زمین نوسانات زیادی داشته. این تغییرات بر اساس موقعیت کره زمین نسبت به خورشید شکل می‌گیرد. به همین خاطر عصر یخبندان در کره زمین تا ابد باقی نماند و زمین به سمت گرم شدن پیش رفت.
این نکته را باید اشاره کنیم در آن دوران آلاینده‌هایی مثل وسایل نقلیه وجود نداشت. به همین سبب طبیعت موجود در کره زمین از یک توازن و تعادل مناسبی برخوردار بود. البته طغیان آتش‌فشان‌ها هر از گاهی بر توازن گازهای گلخانه‌ای تاثیر داشت ولی این اثرات دائمی نبوده و پس از مدتی تاثیرش روی اقلیم زمین از بین می‌رفت. در حال حاضر تولید گازهایی مثل کربن دی اکسید، تعادل طبیعت حاکم بر سیاره‌مان را بر هم زده و در حال حاضر می‌بینیم گرمایش جهانی به یک معضل اساسی برای بقای بشریت تبدیل شده است.
چرا باید گرمایش جهانی را جدی بگیریم؟
شاید بشر بتواند خودش را با تغییرات آب و هوایی تا حدودی تطبیق بدهد ولی اکوسیستم خیر. به همین خاطر یک چالش بزرگ در اینجاست چطور در آینده نزدیک باید از طبیعت در برابر آب و هوای غیر قابل پیش‌بینی حمایت کنیم.
به همین خاطر یک پنل بین دولتی جهت تغییرات اقلیمی (IPCC) در سال ۱۹۸۸ توسط سازمان مترولوژیکال جهانی تاسیس شد تا تغییرات آب و هوایی را بر اساس آخرین اطلاعات علمی ارزیابی کرده و راه حلی ارائه دهند. IPCC هر ۶ سال در میان، ارزیابی مقایسه‌ای را در قالب یک گزارش ارائه می‌کند. همچنین مقالات علمی جالبی نیز توسط اعضای این سازمان نگاشته شده که معضل‌های گرمایش جهانی را به خوبی توضیح می‌دهد.
لطفا صبر کنید ...